Cách gọi tên lễ hội ở Nghệ An – Nét độc đáo trong văn hóa xứ Nghệ

“Dù ai đi ngược về xuôi. Nhớ ngày giỗ Tổ mùng Mười tháng Ba” – Câu ca dao ấy không chỉ nhắc nhớ về ngày giỗ Tổ chung của dân tộc mà còn khơi gợi trong tui niềm tự hào về lễ hội quê hương, Nghệ An. Bạn có biết, cách gọi tên lễ hội ở Nghệ An cũng mang đậm dấu ấn văn hóa và con người nơi đây?

Phong tục gọi tên lễ hội theo địa danh ở Nghệ An

Người Nghệ An mình thường gọi tên lễ hội theo địa danh nơi diễn ra. Cách gọi này tuy mộc mạc, giản dị nhưng lại toát lên sự gần gũi, thân thuộc. Nó giống như cách người ta gọi nhau trong làng, xóm, vừa dễ nhớ, vừa thể hiện sự gắn bó với mảnh đất quê hương.

Ví dụ:

• Lễ hội đền Cuông (Diễn Châu)
• Lễ hội đền Vua Mai (Nam Đàn)
• Lễ hội Cửa Hiền (Cửa Lò)

Bạn thấy đó, chỉ cần nghe tên gọi là có thể hình dung ngay lễ hội được tổ chức ở đâu. Đây cũng là cách để người dân gìn giữ và truyền bá tên gọi quê hương cho thế hệ mai sau.

Ý nghĩa sâu xa trong cách gọi tên lễ hội theo đối tượng thờ cúng

Bên cạnh cách gọi tên theo địa danh, người Nghệ An còn gọi tên lễ hội theo đối tượng thờ cúng. Cách gọi này thể hiện tấm lòng thành kính, biết ơn của con cháu đối với các vị thần linh, anh hùng dân tộc.

Chẳng hạn:

• Lễ hội Kỳ Phúc (thờ thần Trà Lân)
• Lễ hội đền Ông Hoàng Mười (thờ tướng quân Nguyễn Xí)

Mỗi lễ hội đều gắn liền với những câu chuyện, truyền thuyết về các vị thần, các vị anh hùng. Qua cách gọi tên, người Nghệ An muốn gửi gắm vào đó niềm tin, sự ngưỡng vọng và mong muốn được che chở, phù hộ.

Nét đặc trưng trong cách gọi tên lễ hội theo thời điểm diễn ra

Người Nghệ An còn có cách gọi tên lễ hội theo thời điểm diễn ra, đặc biệt là các lễ hội gắn liền với nông nghiệp.

Ví dụ:

• Lễ hội Làng Sen (diễn ra vào mùa xuân)
• Lễ hội Xuống đồng (diễn ra vào đầu mùa hạ)

Cách gọi này thể hiện sự am hiểu về thời tiết, mùa vụ và phản ánh đời sống lao động của người dân. Nó cũng là lời nhắc nhở con cháu về những nghi thức, phong tục cần thực hiện trong năm.

Sự giao thoa văn hóa trong cách gọi tên lễ hội ở Nghệ An ngày nay

Ngày nay, bên cạnh những cách gọi tên truyền thống, lễ hội ở Nghệ An còn được biết đến với những tên gọi mới, mang hơi thở hiện đại. Điều này cho thấy sự giao thoa, tiếp biến văn hóa nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng của xứ Nghệ.

Bạn có biết?

Nhiều lễ hội truyền thống ở Nghệ An đã và đang được khôi phục, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Kết luận

Cách gọi tên lễ hội ở Nghệ An tuy giản dị nhưng lại ẩn chứa những giá trị văn hóa đặc sắc, thể hiện sự gắn bó với quê hương, đất nước và tấm lòng thành kính của con người xứ Nghệ.

Bạn đã từng tham gia lễ hội nào ở Nghệ An chưa? Hãy chia sẻ với tui nhé!