So sánh giọng Nghệ An và Hà Tĩnh: Khi “quê choa” và “quê tau” cùng cất tiếng

Nghe người ta nói, dân Nghệ với người Hà Tĩnh tuy “tối lửa tắt đèn có nhau” nhưng cứ hễ mở miệng là y như rằng nhận ra ngay. Giọng Nghệ An thì “trầm hùng da diết”, còn giọng Hà Tĩnh lại “thanh thoát, nhẹ nhàng”. Ấy vậy mà nhiều người vẫn hay nhầm lẫn, chẳng biết đâu mà lần. Vậy hôm nay, hãy cùng tui – một đứa con xứ Nghệ chính hiệu – phân biệt hai giọng nói “dễ thương muốn xỉu” ni nghe!

Âm sắc đặc trưng: “Nác mặn đồng chua” hay “gió Lào cát trắng”?

Nói về âm sắc, giọng Nghệ An thường được ví như “nác mặn đồng chua”, nghe trầm và ấm hơn hẳn giọng Hà Tĩnh. Chẳng thế mà người ta vẫn bảo, con gái Nghệ An cất tiếng hát ru con là “ngọt như mía lùi”, nghe riết là “say như điếu đổ”.

Ngược lại, giọng Hà Tĩnh lại cao và thanh hơn, tựa như “gió Lào cát trắng”, mang âm hưởng khí khái, mạnh mẽ. Chẳng trách mà người Hà Tĩnh nói chuyện lúc nào cũng nghe “rõ ràng, rành mạch”, dễ nghe, dễ hiểu.

Ví dụ điển hình: Cùng là câu nói “Em ăn cơm chưa?”, người Nghệ An sẽ phát âm là “Iem ăng cơm chưa?”, nghe trầm và ấm hơn hẳn so với cách phát âm “Em ắn cơm chưa?” của người Hà Tĩnh.

Từ ngữ địa phương: Khi “mô, tê, răng, rứa” “đụng độ” “đâu, tê, chi, rứa”

Ngoài âm sắc, từ ngữ địa phương cũng là điểm khác biệt rõ rệt giữa hai vùng đất “chỉ đường thôi cũng đủ làm thơ” này. Người Nghệ An thường xài những từ như “mô, tê, răng, rứa”, trong khi đó, người Hà Tĩnh lại chuộng “đâu, tê, chi, rứa”.

Nghe có vẻ na ná nhau nhưng khi đặt vào ngữ cảnh cụ thể thì lại khác biệt “một trời một vực”. Ví dụ, người Nghệ An hỏi “Mày đi mô rứa?”, người Hà Tĩnh sẽ hỏi “Mày đi đâu rứa?”.

Ngoài ra, còn vô số từ ngữ khác cũng “tố cáo” bạn là người “quê choa” hay “quê tau” như “đọi”(bát), “chộ”(thấy), “trụng”(nhúng), “lật đật”(vội vàng)…

Bạn có biết? Chính sự phong phú và đa dạng trong từ ngữ địa phương đã góp phần tạo nên nét duyên dáng, độc đáo cho tiếng nói của người xứ Nghệ.

Nhịp điệu và ngữ điệu: “Chậm mà chắc” hay “nhanh như gió”?

Người ta thường nói, người Nghệ An nói chuyện chậm rãi, từ tốn, còn người Hà Tĩnh lại nhanh nhẹn, hoạt bát. Điều này cũng phần nào thể hiện trong nhịp điệu và ngữ điệu của hai giọng nói.

Khi nghe người Nghệ An nói chuyện, bạn sẽ cảm nhận được sự “chậm mà chắc”, còn người Hà Tĩnh lại mang đến cảm giác “nhanh như gió”.

Thử tưởng tượng: Nếu ví von giọng Nghệ An như dòng sông Lam “hiền hòa, thơ mộng” thì giọng Hà Tĩnh lại giống như “con ngựa bất kham” trên núi Hồng Lĩnh, lúc nào cũng hừng hực khí thế.

Vậy, làm sao để phân biệt hai giọng nói “thương không muốn rời” này?

Thực ra, để phân biệt chính xác giọng Nghệ An và giọng Hà Tĩnh không phải là điều dễ dàng, nhất là với những người “ngoại đạo”. Tuy nhiên, chỉ cần bạn tinh ý một chút, lắng nghe kỹ một chút là sẽ nhận ra ngay “điểm bất thường” thôi!

Lời kết:

Giọng Nghệ An và giọng Hà Tĩnh, mỗi giọng đều mang một màu sắc, một cá tính riêng, góp phần làm nên bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất “thiên nhiên ưu ái” này. Dù bạn là ai, đến từ đâu, hãy luôn trân trọng và gìn giữ “món quà vô giá” mà “ông trời” đã ban tặng cho mảnh đất miền Trung đầy nắng gió này nhé!

Bạn có muốn thử tài phân biệt giọng Nghệ An và giọng Hà Tĩnh? Chia sẻ cảm nhận của bạn bằng cách để lại bình luận bên dưới nhé!