Cách Phát Âm “S” và “X” ở Nghệ An: Khi “Sông Lam” Biến Thành “Xông Lam”

“Nghe tau nói nè, mi biết chi mô mà nói rứa!” Câu nói tưởng chừng bình thường này mà lọt tai người mô không phải dân Nghệ chắc cũng ngơ ngác phải hông? Chuyện là, ở cái xứ Nghệ mình, cách phát âm chữ “s” và “x” nó đặc biệt lắm, khác xa với người miền khác. Nay, tui sẽ cùng mọi người tìm hiểu kỹ hơn về cách phát âm “s” và “x” ở Nghệ An, để xem cái sự “đặc biệt” đó là như răng nghen.

Sự Khác Biệt Trong Cách Phát Âm “S” và “X” Giữa Người Nghệ An và Các Vùng Miền Khác

Người ta thường nói “giọng Nghệ ngang như cua”, mà cái sự “ngang” đó một phần cũng bởi cách phát âm “s” và “x” độc đáo của người dân nơi đây. Vậy, sự khác biệt đó cụ thể là gì?

• Âm “S”: Người miền khác phát âm “s” khá nhẹ nhàng, đầu lưỡi chạm nhẹ vào lợi. Còn người Nghệ mình, khi phát âm “s”, hơi từ miệng đẩy ra mạnh mẽ hơn, tạo nên âm thanh dầy và nặng hơn.
• Âm “X”: Âm “x” thường được phát âm với lưỡi ở vị trí tương tự “s” nhưng hơi rung hơn. Riêng người Nghệ, âm “x” phát ra lại gần giống với âm “kh” ở một số vùng miền khác.

Ví dụ: Người miền khác nói “sông Lam”, người Nghệ lại nói “xông Lam”. Hay như từ “sao” sẽ thành “xao”, “sáng” thành “xáng”… Nghe lạ tai hông?

Nguyên Nhân Nào Dẫn Đến Sự Khác Biệt Này?

Chuyện là, cách phát âm “s” và “x” của người Nghệ chịu ảnh hưởng rất lớn bởi lịch sử, địa lý và cả văn hóa nữa.

• Lịch sử: Xứ Nghệ xưa là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc khác nhau. Quá trình giao thoa văn hóa lâu đời đã tạo nên sự pha trộn, biến đổi trong ngôn ngữ, dẫn đến cách phát âm đặc trưng như ngày nay.
• Địa lý: Nằm ở vùng đất “gió Lào cát trắng”, người Nghệ thường phát âm to, rõ ràng để át đi tiếng gió. Điều này cũng vô tình ảnh hưởng đến cách phát âm “s” và “x”, khiến chúng trở nên mạnh mẽ hơn.
• Văn hóa: Người Nghệ nổi tiếng thẳng thắn, bộc trực. Chính tính cách này cũng thể hiện rõ nét trong cách phát âm, tạo nên âm “s” và “x” dứt khoát, mạnh mẽ như chính con người nơi đây.

Một Số Bật Mí Thú Vị Về Cách Phát Âm “S” và “X” ở Nghệ An

• Không phải người Nghệ nào cũng phát âm “s” thành “x” giống nhau. Tùy theo từng vùng miền, cách phát âm cũng có sự khác biệt nhất định. Ví dụ, người Vinh thường phát âm “s” gần giống với “x” hơn so với người Diễn Châu, Yên Thành…
• Cách phát âm “s” và “x” đặc biệt cũng góp phần tạo nên nét duyên dáng, đáng yêu cho giọng nói của người Nghệ. Nhiều người con xa quê, mỗi khi nghe lại giọng quê hương lại bồi hồi xúc động.

Kết Lại

Cách phát âm “s” và “x” ở Nghệ An là một nét độc đáo trong văn hóa ngôn ngữ của người dân xứ Nghệ. Dù có phần khác biệt so với các vùng miền khác, nhưng chính sự khác biệt đó lại góp phần tạo nên bản sắc riêng, làm giàu thêm cho ngôn ngữ tiếng Việt.

Còn bạn, bạn đã từng nghe qua cách phát âm độc đáo này chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của mình ở phần bình luận bên dưới nhé!